Heimlich manevrası, boğazına yabancı bir cisim kaçan ve nefes alamayan kişilere uygulanan bir ilk yardım yöntemidir. Bu yöntem, karnın alt kısmına ve göğüs kafesinin altına uygulanan baskılarla, yabancı cismin soluk borusundan çıkmasını sağlar.
Heimlich manevrası, hayat kurtarıcı bir müdahale olabilir, ancak her boğulma vakasında uygun değildir.
Boğulma Nedir ve Nasıl Anlaşılır?
Boğulma, boğaz veya soluk borusunun (trakea) yiyecek, oyuncak, madeni para gibi yabancı bir cisimle tıkanması sonucu nefes alamama durumudur. Boğulma, özellikle küçük çocuklarda sık görülen bir acil durumdur. Boğulma, ciddi sağlık sorunlarına veya ölüme yol açabilir. Bu nedenle, boğulma belirtilerini tanımak ve doğru ilk yardımı yapmak çok önemlidir.
Boğulma belirtileri şunlardır:
– Nefes alamama veya zorlanma
– Konuşamama veya ses çıkaramama
– Öksürme veya hırıltılı solunum
– Morarma veya solukluk
– Ellerle boğazını tutma veya işaret etme
– Panik veya endişe
– Bilinç kaybı
Boğulma durumunda yapılması gereken ilk şey, kişinin öksürmesine izin vermektir. Öksürük, yabancı cismin çıkmasına yardımcı olabilir. Eğer kişi öksürebiliyor, konuşabiliyor veya nefes alabiliyorsa, Heimlich manevrasına gerek yoktur. Ancak kişi öksüremiyor, konuşamıyor veya nefes alamıyorsa, bu tam tıkanıklık olarak adlandırılır ve Heimlich manevrasının uygulanması gerekir.
Heimlich Manevrasının Uygulanması
Heimlich manevrasının uygulanması için kişiye arkadan sarılır ve iki el yukarı doğru yerleştirilir. Ellerin biri yumruk şeklinde olmalı ve başparmak göbek deliğinin hemen üstünde olmalıdır. Diğer el ise yumruk yapan eli kavramalıdır. Ardından ellerle karnın alt kısmına ve göğüs kafesinin altına doğru hızlı ve güçlü bir şekilde baskı yapılır. Bu baskılar 5 kez tekrarlanır. Bu sırada yabancı cismin ağızdan çıkmasına dikkat edilmelidir.
Eğer yabancı cisim çıkmazsa, bu sefer kişi sert bir yere yatırılır ve göğsüne 5 kez kalp masajı yapılır. Bu işlem de 5 kez tekrarlanır. Eğer yine yabancı cisim çıkmazsa, bu sefer ağız içi kontrol edilir ve parmakla yabancı cisim çekilmeye çalışılır. Ancak bu işlem yapılırken soluk borusuna daha fazla zarar verilmemeye dikkat edilmelidir.
Bu işlemler sürerken bir yandan da acil servis aranmalıdır. Eğer kişi bilincini kaybederse, kalp masajına devam edilmelidir.
Heimlich Manevrasının Uygulanmaması Gereken Durumlar
– Kişi öksürebiliyor, konuşabiliyor veya nefes alabiliyorsa
– Kişi bilincini kaybetmişse
– Kişi hamile ise
– Kişi bir yaşından küçük bir bebek ise
– Kişi obez ise
Bu durumlarda farklı ilk yardım yöntemleri uygulanmalıdır. Örneğin, hamilelerde, bebeklerde veya obezlerde karnın altına değil, göğüs kafesinin ortasına baskı yapılmalıdır. Bilinçsiz kişilere ise kalp masajı yapılmalıdır.
Heimlich Manevrasının Önemi
Heimlich manevrası, boğulma durumlarında hayat kurtarabilecek bir ilk yardım yöntemidir. Ancak bu yöntemi uygulamak için boğulma belirtilerini tanımak ve doğru teknikleri bilmek gerekir. Aksi takdirde, kişiye daha fazla zarar verebilir veya zaman kaybedebilirsiniz. Bu nedenle, Heimlich manevrasını öğrenmek ve pratik yapmak önemlidir.
Heimlich manevrasının yanı sıra, boğulmayı önlemek için de bazı tedbirler almak gerekir. Özellikle küçük çocukların yemek yerken veya oyun oynarken yabancı cisimleri ağızlarına almamalarına dikkat etmek gerekir. Ayrıca, yemek yerken konuşmamak, gülmek veya koşmamak da boğulma riskini azaltabilir.
Boğulma durumunda hızlı ve doğru müdahale hayat kurtarabilir. Bu nedenle, Heimlich manevrasını ve diğer ilk yardım yöntemlerini öğrenmek ve uygulamak için fırsat yaratmak gerekir.